Bu içeriğimizde sizlere kaynak nedir? Eritme kaynağı yöntemleri nedir? konularına değineceğiz.
Mühendislik alanında kaynak, malzemeleri birbiriyle birleştirmek amacıyla kullanılmakta olan bir imalat yöntemidir. Çoğunlukla metal veya termoplastik malzemeler tercih edilmektedir kaynak yapmak için.
Kaynak Yöntemlerine Dair Tüm İçeriklerimiz:
- Eriyen Elektrotları Kullanan Ark Kaynak Yöntemleri Nedir?
- Erimeyen Elektrot Kullanılan Ark Kaynak Yöntemleri Nedir?
- Katı Hal Kaynak Yöntemleri Nedir?
Oksi Yanıcı Gaz Kaynağı
Oksijenle karıştırılmış değişik yanıcı gazları yakan bir eritme kaynak yöntemidir. Metal levhaları ve diğer parçaları kesmek ve ayırmak amacıyla alevle kesme işleminde de kullanılmaktadır. En önemli türü oksi-asetilen kaynağıdır.
Oksi-Asetilen Kaynağı
Alev bir üfleç ile yönlendirilmektedir, bazen ilave metal kullanılmaktadır ve çoğunlukla dekapanla kaplı olmaktadır.
Asetilen (C2H2):
- En yayın yanıcı gaz olarak bulunmaktadır.
- Karışın haldeyken asetilen ve oksijen yüksek derecede yanıcı etkiye sahiptir.
- Asetilen kokusuz bir maddedir bu sebeple çoğunlukla sarımsak kokusu katılır içerisine.
Direnç Kaynağı
Isı ve basıncı birlikte kullanmaktadır ve ısı, kaynak yapılacak bağlantı içerisinde elektrik akımının geçişine gösterilmekte olan direnç ile üretilmektedir.
Direnç Kaynağında Parametreler:
- Basınç: Diğer yöntemlere kıyasla daha düşük sıcaklıklar ile kaynak yapılabilme olanağına sahiptir. Eğer ki aşırı bir basınç uygulanırsa, erimiş metal ara yüzeyden fışkırabilmektedir.
- Akım ve Akım Kontrolü: Yüksek akımlar ve kısa kaynak süreleri ile bitişik metale dağılmakta olan ısı miktarı düşük seviyelerde tutulabilmekte ve istenilen sıcaklıklara da çıkarılabilmektedir.
- Akım Üreteci: Kaynak devresinin genel direnci az olduğundan dolayı bir direnç kaynağı oluşturmak amacıyla yüksek akımlara ihtiyaç duyulmaktadır.
Avantajları:
- Herhangi bir ilave metal gerektirmez.
- Yüksek üretim hızlarına erişilebilmektedir.
- Mekanizasyon ve otomasyon açısından daha kolay bir imkana sahiptir.
- Operatör beceri seviyesi, ark kaynağına kıyasla daha düşük, otomasyona daha açık bir kaynak türü.
- İyi tekrarlanabilirlik ve güvenilirliğe sahiptir.
Dezavantajları:
- Yüksek ilk ekipman maliyetine sahiptir.
- Bindirme bağlantılarla sınırlı olmaktadır.
Direnç Nokta Kaynağı
Bir bindirme bağlantıda temas eden yüzeylerin eritildiği direnç kaynak yöntemi, karşılıklı elektrotların yerleştirilmesi ile sağlanmaktadır. Bir seri nokta kaynağı kullanarak sac metallerin birleştirilmesi için kullanılmaktadır.
Uygulamaları: Otomobil ve ev aletleri alanında yaygın bir şekilde kullanılır.
Direnç Dikiş Kaynağı
Bir bindirme bağlantısı boyunca, bir seri üst üste binmiş nokta kaynakları üretmek üzere dönen disk elektrotlar kullanılmaktadır. Bu kaynak, sızdırmaz bağlantılar üretebilmektedir.
Uygulamaları: Yakıt depoları ve bağlantılar üretilebilmektedir.
Disk elektrot tarafından üretilen farklı dikiş türleri:
- Üst üste noktalardan oluşan, geleneksel dikiş kaynağı
- Sürekli direnç dikiş kaynağı
- Disk elektrotla nokta kaynağı, aralıklı
Direnç Kabartı Kaynağı
Birleşmenin, parçalar üzerindeki bir veya birkaç küçük temas noktasında oluştuğu bir direnç kaynak yöntemidir. Kaynak temas noktaları kabartı ve çıkıntılardan oluşabilmektedir.
Diğer Eritme Kaynağı Yöntemleri
- Termit Kaynağı
- Elektrocüruf
- Elektron Işın Kaynağı
- Lazer Işın Kaynağı
Termit Kaynağı
Birleşme için gerekli olan ısının, termit ile oluşan kimyasal reaksiyonu ile sağlanmakta olan bir kaynak yöntemi. İlave Metal, sıvı metalden elde edilir.
Uygulamaları: Yangın bombalarında kullanılmaktadır, Demiryolu raylarının birleştirilmesinde kullanılmaktadır.
Elektron Işın Kaynağı
Kaynak için gereken ısının, parça yüzeyine odaklanan yüksek yoğunluklu elektron demeti ile sağlanmakta olan bir eritme kaynağı yöntemidir. Elektron ışın kaynağında güç değil, güç yoğunluğu fazladır.
Avantajları:
- Yüksek kalitede dikişler, derin veya dar profiller üretilebilmektedir.
- Yüksek kaynak hızına sahiptir.
- Dekapan veya herhangi bir koruyucu gaz gerektirmez.
Dezavantajları:
- Yüksek bir ekipman maliyetine sahiptir.
- Hassas ağız hazırlığı ve hizalama gerektirmektedir.
- Vakum karaması gerektirmektedir.
Lazer Işın Kaynağı
Odaklanmış, yüksek bir yoğunluğa sahip ve koherent ışık ışını ile sağlanmakta olan bir eritme kaynağı yöntemidir. Lazer ışın kaynağı oksitlenmeyi önlemek amacıyla koruyucu gaz altında yapılmaktadır. İlave metal kullanılmaz. Küçük alanda yüksek bir güç yoğunluğu sayesinde küçük parçalara uygulanmaktadır.
Lazer ve Elektron Işın Kaynağı Karşılaştırması
- Lazer ışın kaynağı için vakum kamarası gerekmemektedir.
- Lazer ışın kaynağında x-ışını yayılmamaktadır.
- Lazer ışınları, optik mercek ile odaklanabilir ve yönlendirilebilmektedir.
- Maksimum lazer ışın kaynağı derinliği yaklaşık olarak on dokuz milimetredir.
- Maksimum elektron ışın kaynağı derinliği ise elli milimetredir.
