‘’Ben doğa için, doğayla bir ve doğaya uygun yeni malzemeler tasarlamaya odaklanıyorum.’’
Netflix’in hayalgücü ve yaratıcılığıyla kendi alanlarında öne çıkmış insanları konu edinen belgelesi Soyut Düşünce: Tasarım Sanatı’nda Biyomimari Neri Oxman’ı da konu ediniyor.
Neri’yle ilgili bildiğimiz en önemli şey grubunun lobiye 6.500 ipek böceği saldığıydı.
İpek Çadırı, internetteki bir ipek çiftliğinden Fed-Ex’le gelen 6500 ipek böceği kullanılarak inşa edilmiş üç metre çapında bir kubbeydi. Böcekler robotik olarak eğrilen ipekten bir kubbeye konmuştu.
‘’Doğanın yöntemleriyle uyumlu alternatif üretim ve inşaat yöntemleri araştırdık. Yani birleştirmenin aksine yetiştirme yöntemi.’’
İpek Çadırı sayesinde hem birlikte yaşama hem birlikte üretme yaklaşımını geliştirmiş olduk. Yani bu projede ürün yaratılırken yaşam döngüsü de tekrar etti.
Einstein ile Picasso’nun 1904 yılında Paris’te tanıştığına dair bir efsane vardır. Picasso kübist akımı başlatmış, Einstein de Genel Görelilik Kuramı’nı geliştirmiş. İkisi de uzam ve zamanla ilgili sorular soruyormuş. Biri kendini resim ve heykelle ifade ederken diğeri matematiksel bir teoremle ifade etmiş. Ama ikisi de etrafımızdaki dünyayı sorguluyorlarmış.
Normalde sanat ifade için, bilim keşif için, mühendislik icat için, tasarım ise iletişim içindir. Bende ‘’Neden bu dört kareyi alıp onlardan daire yaratmıyoruz ?’’ diye düşündüm. Sürekli bir alandan diğerine geçtiğiniz ve ilerlediğiniz bir saat. Bir alanın girişi diğerinin çıkışı oluyor. Bilimi düşünürseniz bilim veriyi bilgiye dönüştürür. Mühendislik ise bilgiyi faydaya dönüştürür. Tasarım faydayı kültürel davranış ve bağlama dönüştürür. Sanat da o kültürel davranışı alıp dünya algımızı sorgular. Disiplinler arasında oluşan bir tür bilgi akışı, bir yaratıcılık akışı olduğunu gösteriyor.
‘’Bütün büyük tasarımlar efsanelere dayanır. Da Vinci’nin uçan makinesi Ikarus mitinin bir ifadesidir. Prometheus ve parçalanan ciğerleri organ yenilenmesi mitidir. Yani bir açıdan, mitolojileri aracılığıyla bilimsel bilgiyi de ifade ediyorlardı.’’
Babam ‘’Yaratırken her zaman biraz rahatsız hissetmelisin.’’ Derdi. ‘’Eğer kendini rahatsız ve yalnız hissediyorsan doğru yoldasın demektir.’’
Aguahoja’ya 2012 yılında kum tanesi büyüklüğünde örneklerle başladık. Platformu, bu beş metrelik yapıyı oluşturana dek büyüttük. Şu anda da moleküler ölçeğe varan daha karmaşık bir ifadeye doğru gidiyoruz.
New York’taki Smithsonian için Aguahoja’nın (2018) yeni bir versiyonunu çiziyorum. Tamamen doğal malzemelerden yapılacak, biyo-uyumlu bir yapı tasarlıyoruz. Karides gibi kabuklularda bulunan kitin veya limonda, elma kabuğunda bulunan pektin gibi materyallerle. Projenin ardındaki vizyon, Dünya’da plastik kullanımını tamamen bırakmak.
‘’Hayatı yaşamanın iki yolu vardır. Birincisi, hiçbir şey mucize değilmiş gibi yaşamak. İkincisi ise her şey bir mucizeymiş gibi yaşamak.’’
– Albert Einstein
İşini bu kadar harika yapan sanatçılar görmek beni çok heyecanlandırıyor. Yok etmeye kodlanmış benliklerimize inat var etme oluşumuna giren Neri Oxman ve niceleri takdire şayan..
Emeğinize sağlık✨