Uzun dönem sigara kullanımının yanı sıra beraberinde nefes darlığı, halsizlik yer yer göğüs ağrıları gibi belirtileriniz varsa kronik obstrüktif akciğer hastalığına (KOAH) sahip olabilirsiniz. Yazımızda KOAH hastalığı nedir, nasıl belirtilere sahiptir bunları işledik. Eğer belirtileri taşıdığınızı düşünüyorsanız mutlaka bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurmanızı öneririz.
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Nedir?
Kronik obstrüktif akciğer hastalığı yani KOAH halk arasında isim olarak çok bilinmeyen fakat oldukça fazla görülen hastalıktır ve 40 yaş üstü her 5 yetişkinden birinde görülür. Ölüm oranı olarak dünyada 4. sırada Türkiye’de ise 3. sırada yer alır. Kalıtsal olma ihtimali söz konusudur. Dış ortamdan soluk yoluyla aldığımız havanın tamamının akciğerlere ilerlerken sekteye uğraması haliyle iletilememesi durumuna kronik obstrüktif akciğer hastalığı denir. Akciğer hastalığı olarak bilindiğinden grip ve zatürre aşılarının tam bir şekilde yapılması bu hastalığa sahip bireyler için son derece önemlidir. Akciğer hastalığı olmasına karşın tüm vücudu etkisi altına alır. Şeker hastalığı, kemik erimesi, kalp damar hastalıkları da KOAH’a eşlik edebilir.
Bu tabloda kronik bronşit ve amfizem birlikte görülür yani bu hastalığın temelinde bronşlar ve alveoller rol oynar. Kronik bronşit bronşların iltihabı olarak bilinirken amfizem akciğere doğru giden hava yollarının genişlemesi anlamına gelir. Amfizem DNA’da gelişen çeşitli genetik bozukluklardan kaynaklı olarak aktarılabilir.
Hastalığın altında yatan en etkili sorun sigara içiciliğidir bunun yanı sıra toz, duman ve buhara maruziyet durumu ağırlaştırabilir. Cinsiyet olarak bakıldığında toplumda günümüzden önceki zamanda erkek bireylerde sık görülürken günümüzde kadınlarda daha sık olduğu görülmüştür. Sinsi ilerleyen bir hastalıktır yani akciğer hasarı oluşmadan genel belirtileri görmek mümkün değildir. Genetik rahatsızlıklar, meslek hayatı, hava kirliliği, yaş diğer risk faktörleri arasındadır. Akciğer hasarı var olduktan sonra kişide hırıltı, balgam, nefes darlığı, kilo kaybı, yorgunluk, halsizlik, ödem gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Oluşan hasar tam anlamıyla giderilebilir değildir fakat uygulanan tedavilerle belirtiler azaltılabilir ve böylece kişinin yaşam kalitesinin arttırılması hedeflenir. Yapılan tedavilerle hastalığın seyri yavaşlatılabilir. Öte yandan tedaviler akciğer alevlenmelerinin yani ani akciğer ataklarının önüne geçer. Düzenli yapılan fiziksel aktiviteler tedavinin iyileştirici etkisini arttırabilir.
Hastalığın seyri hafif, orta, ağır, çok ağır evrelerde izlenir. Evrelerde uygulanan tedaviler birbirinden farklıdır. Burun kanülü, yüz maskesi ile oksijen tedavisi veya ilerleyen evrelerde yapılacak olan akciğer ameliyatı tedavi şekillerindendir.
İlaç tedavisinde bronkodilatörler, kortikosteroidler ve antibiyotikler yaygın kullanılır. Bronkodilatörler ile hastanın rahat bir şekilde nefes alması sağlanır, kortikodteroidler soluk yolunda oluşan iltihabi durumun giderilmesinde yardımcı olur ve son olarak antibiyotikler ise KOAH alevlenmesinde etkindir.
KOAH tanısı için akciğer röntgeni, kan tahlili, biyokimya gibi birçok test yapılabilir fakat solunum fonksiyon testi (spirometri) kesin tanıda önemli bir tetkiktir.
Bu içeriğimize ek olarak “Sağlık” kategorisindeki şu yazılarımızı da okuyabilirsiniz;
- Spinal Müsküler Atrofi (SMA) Nedir?
- Anestezi Nedir? Anestezi Teknikeri Ne İş Yapar?
- Mikrobiyom Nedir?
- Babinski Refleksi Nedir? Babinski Refleksi Testi Nasıl Yapılır?
- Karpal Tünel Sendromu (KTS) Nedir?
