Masal Nedir? Farklı Bir Masal Dinle!
Masal Nedir?
Masallar Diyarından Sizlere Masal Dinletmeye Geldim! Hadi masalın tarihçesini inceleyelim: Masal dediğimiz edebi tür ki Halk edebiyatının doğal eserlerindendir, yer zaman kavramı belirsiz olan olayların ve kişilerin gerçek dışı olduğu olağanüstü öğeler taşıyan yazılardır. Masalı masal yapan ve diğer edebi türlerden ayıran en temel özelliği gerçek üstü öğeler taşımasıdır. Mesela Sihirli Lamba :)
Masalların Tarihi
Tarihine baktığımızda Mitolojik görüşe göre masallar mitolojiden üretilmiş ve eski Hint mitolojisine, hatta kutsal metin sayılan Rigveda’lara kadar dayanır. Rigveda, Hinduizm’in kutsal metinleri olan Veda’ların ilk bölümü, aynı zamanda en eski ve en önemli bölümdür. Bir başka görüşe göre masallar mitolojilerin parçalanması ve diğer kültürler ile birleşmesi sonucu devirler içinde oluşmuştur. Etkileşimler sonucu ise hemen hemen her toplumda masaldan söz etmek mümkün hale gelmiş.
Bilindiği üzere masallar sözlü edebiyatın ürünüdür, dilden dile dolaşmış ve sonrasında vücut bulmuş olan bu türün bilinen en eski yazıya geçirilmiş hali Eski Mısırlılara dayanmaktadır. Roma ve Hint kaynaklarında da yazılı masal kaynaklarına rastlanmakla birlikte bu masalların günümüz masallarından çok farklı olduğunu söylemekte fayda görüyorum.
Dünya edebiyatında masal türündeki ilk eser, Hint edebiyatının ürünü olan ve Beydeba’nın yazdığı “Kelile ve Dimne” adlı eser olarak anlatılmaktadır.
““Ey nefsinin düşmanı! Güvercine akıl öğretmeyi, çare göstermeyi biliyorsun. Kendine niçin öğretmiyorsun da aciz kalıyorsun ve kendini düşmanına teslim ediyorsun?” dedi. Tilki böylece leyleği öldürdü ve etini yedi.”
Kelile ve Dimne Masalları
Bu sözlü ve dağınık ürünler sonrasında koleksiyonerler tarafından ilgi alanı haline gelmiş ve toplanmaya başlanmıştır. Masalın sadece olay örgüsünü ve karakterlerini değil, aynı zamanda takındıkları üslubu da korumaya çalışan ilk koleksiyonerler, işe Alman masallarını toplayarak işe başlayan Grimm Kardeşler oldu. Topladıkları masalları daha kabul edilebilir hale getirmek için düzenlemiş ve yeniden yazmışlar. Uyuyan Güzel bu masallardan biridir.
Sonuç olarak bir ülkenin masallarının özellikle kendi ulusal ruhunu temsil ettiği düşüncesi Avrupa’daki diğer koleksiyoncuları etkilemiş ve onları masalları toplamaya ve kendi ulusal ruhlarını yansıtan masalları aramaya itmiştir.
“Uyuyan Güzel,” demiş fısıltılı bir sesle. Kızın güzelliğine dayanamamış, eğilip alnından öpmüş. Prens onu öper öpmez Prenses gözlerini açmış. Onun uyanmasıyla birlikte sarayın mutfağında ocak tekrar yanmaya başlamış. Çalışma odasında Kral elinden düşürdüğü kalemi almış ve kızının doğum günü davetiyesini yazmaya devam etmiş. Tavuklar yerdeki buğday tanelerini gagalamaya başlamış. Kulenin en üst katındaki odada Prenses karşısında Prensi görmüş. Yüz yıldan sonra ilk defa dudaklarında bir tebessüm belirmiş. “Benimle evlenir misin?” diye sormuş Prens fısıltıyla. “Evet!” demiş Prenses ve Prensi öpmüş.
Masalların Hedef Kitlesi
Günümüzde her ne kadar masalın hedef kitlesi çocuklar olarak görülse de geçmişte yetişkinlerin masallarla ilgili olduğunu görüyoruz. Yetişkinlere uygun olan bir çok masal zamanla çocuklar için evrilmiş, yontulmuş ve daha masum bir hale getirilmiştir. Şimdi size bir soru JRR Tolkien eserlerini masal olarak nitelendirebilir miyiz? Araştırmalarım sonucu bu eserleri masal olarak nitelendiren kaynaklara rastgelmiş bulundum. Ve haklı bir nitelendirme olduğuna kanaat getirdim. Peki niçin?
Şimdi sizlerle masal kahramanları üzerine konuşalım, sahi ne var elimizde? Cinler, periler, devler, cüceler, konuşan hayvanlar ve daha niceleri. Yani tüm bunlar normalin ötesinde olan kavramlar ki bilinmeyen zamanlar ve bilinmeyen yerlerden söz edilir masallarda. Orta Dünya diye bir yer var mı? Ben görmedim… Hobbitler, yahut elfler? O halde 22 yaşındaki ben bu eserleri heyecanla okuyor ve izliyorsam masallar sadece çocuklar içindir demek haksızlık olur. İşte geçmiş masallar da aslında böyleymiş büyükleri heyecanlandıran türdenmiş.
Günümüzde bir çok masalın film versiyonlarını görmemiz mümkün bunlardan bazıları eklentilerle yetişkinlere uygun hale getirilmişken kimisi ise sadece çocuk dünyasına uygundur. Uygunsuz içeriklerden cinsellik ve şiddet öğelerinden arındırılmıştır. İlk koleksiyonerlerin de yaptığı bu değil miydi? Masalları bu öğelerden arıtarak masum bir çocuk dünyası oluşturmak. Rapunzel masalının sinema yansımasını izlemek isteyenler için ufak bir fragman:
Masal dünyasının esintileri kendini sadece film sektöründe göstermekle kalmıyor ve mimaride de bu esintileri görmek mümkün hale geliyor. Bazı yapılar vardır ki gördüğünüzde kendinizi bir masal dünyasında hissedeceğiniz, işte bunun için bu yazımıza göz gezdirmenizi öneririm:
[geo-post id=”3568″ label=”Önerilen Yazı”]Her birimiz kendi hayatlarımızın kahramanlarımız evet belki masallar kadar olağanüstü olaylar yaşamıyoruz ama inanın bana her birimiz o masallardaki karakterler kadar olağanüstü özelliklere sahibiz. Cesaret yüklemesi yapmak isteyen arkadaşlar için harika bir yazı bırakacağım okumadan geçmeyiniz.
[geo-post id=”1335″ label=”Önerilen Yazı”]Kaynakça:
Yazı ile ilgili düşüncelerinizi yorum olarak bizlerle paylaşırsanız çok seviniriz. Ek olarak daha çok bilgiye Nedir kategorimizden ulaşabilirsiniz. Mobil uygulamalarımızı indirmediyseniz de aşağıdaki görsele tıklayarak mobil uygulamamıza ulaşabilirsiniz.