My Octopus Teacher (Ahtapottan Öğrendiklerim) adlı belgesel filmi üzerine merakınızı gidermek adına sizlere hem belgesel hakkında hem de belgeselin konu edindiği ahtapot üzerine bilgiler paylaşacağız.
Ahtapottan Öğrendiklerim belgesel filmi , Pippa Ehrlich ve James Reed tarafından yönetildi. Film yapımcısı Craig Foster’ın, Güney Afrika yosun ormanında yaşayan bir ahtapotla kurduğu ilişkiyi ve geçirdiği bir yılı belgeleyen, 2020 Netflix Orijinal belgesel filmi ile 93. Akademi Ödülleri’nde En İyi Belgesel Film ödülünü kazandı.
Belgesel Hakkında Merak Edilen Sorular:
1- ”Belgesel bir kurgu mu yoksa gerçek bir olayı mı anlatıyor ?”
Yanıt: Doğasever, Film yapımcısı ve ”Sea Change Project”in kurucusu Craig Foster, bir yıl boyunca her gün ahtapotu ziyaret ediyor ve hem onunla bir ilişki kuruyor hem de onun hayat sürecine tanık oluyor.
2- ”Neden bir dalış giysisiyle dalmak yerine serbest dalış yapıyor ?”
Yanıt: Craig bunu şu şekilde açıklıyor, dalış giysisiyle daha uzun bir süre su altında kalabilirdi fakat yosun ormanları arasında hareket etme zorluğu da yaşayabilir ve buna ek olarak da nefes alış-verişlerinde çıkan hava baloncukları su altı canlılarını ürkütebilirdi. Bu sebepten Craig, serbest dalış yapmak istedi ve ahtapotla daha yakından bir ilişki kurmak amacıyla kısa süreli dalışlar yapmayı uygun buldu.
3- ”Belgeseldeki ahtapotun türü nedir ?”
Yanıt: Common Octopus (Octopus Vulgaris), Yaygın Ahtapot olarak literatürde yer alan ve üzerinde en çok bilimsel çalışma yapılmış olan tür. Dünyanın her yerine dağılmış olan bu tür; sığ yerlerde yaşamakta ve günlerini yuvalarında, gecelerini de avlanmakla geçirirler.
4- ”Yaygın Ahtapot, nasıl avlanır ve neleri avlar ?”
Yanıt: Avlarına gizlice yaklaşmak için kamuflajlarını kullanırlar ve sonra uzun kollarıyla onları yakalarlar. Çoğunlukla avladığı türler de şu şekilde:
- Yumuşakçalar
- Yengeçler
- Kerevit
- Küçük balık
5- ”Su altında Ahtapotla karşılaşmak normal mi ?”
Yanıt: Ahtapotlar, dünya okyanuslarında hemen hemen her yerde bulunur. Spesifik olarak, Ortak Ahtapot, dünya çapında tropikal, subtropikal ve ılıman sulardaki sığ alanlarda bulunur.
Çeşitli habitatlarda yaşamaktan hoşlanırlar:
- Mercan resifleri
- Deniz otu yatakları,
- kayalık resifler
- yosun ormanları
6- ”Bir insan ile bir ahtapot gerçekten de bir bağ kurabilir mi ? Birlikte geçirdikleri günler içinde ahtapot Craig’i hatırlamış mıydı ?”
Yanıt: Ahtapotlar inanılmaz derecede zeki hayvanlardır ve meraklı bir doğaya sahiptirler. Ahtapot ve insan arasındaki yakın ilişki ilk kez vahşi doğada yakalandı, ancak akvaryum ortamlarında ahtapotların hafızaları üzerine çalışmalar yapıldı.
7- ”Ahtapot köpekbalığı tarafından saldırıya uğradığında Craig neden müdahale etmedi ?”
Yanıt: Craig, doğanın sürdürmesi gereken doğal rotaya müdahale etmek istemedi. Gerçeklik yürek parçalayıcı olabilir, özellikle de birçoğumuz Craig’in gözü önünde ahtapotun kolunun bir pijama köpekbalığı tarafından ısırıldığını izlerken.
Sağlıklı bir ekosistemde her hayvanın önemli bir rolü vardır. Şu bakış açısını ele alalım: Ya Craig yengeci, ahtapot tarafından yenmekten kurtarmak için müdahale etmiş olsaydı ? Yaşam döngüsünde bu müdahaleden dolayı ne gibi sonuçlar doğabilirdi ?
Ahtapotun yaşadığı dünyayı gözlemlemek ve belgelemek, Craig’in gerçek bir hikaye, tehlikeler ve doğa içerisindeki her şeyi, çeşitli yönlerden yakalamasını sağladı.
Belgeselin konu edindiği ahtapotu, diğer bir deyişle de ”Octopus Vulgaris”i yakından tanıyalım.
Octopus Vulgaris (Yaygın Ahtapot) türü, Cuvier tarafından 1797 yılında Akdeniz’de yani bu türün en çok bulunduğu konumda keşfedildi.
Yaygın Ahtapotun Boyutu
Çoğunlukla 3-5 Kg ağırlığında yetişkinleri olan orta büyüklükte bir ahtapot olarak kabul edilir. Manto uzunluğu 250 mm; toplam uzunluk yaklaşık 1,3 m. Bu türün orta 3-5x manto uzunluğu (ML) olan sağlam kolları (eşit uzunluk ve kalınlık) vardır. Daha büyük hayvanlarda, bu türün her bir kolunda yaklaşık 220 ila 320 arasında emici bulunur.
Yaygın Ahtapotun Ömrü
Bu türlerin 12-18 ay arasında bir yaşam ömürleri bulunmaktadır.
Beslenme Şekli
This species typically eats crustaceans, bivalves, and gastropods. After eating, the common octopus “decorates” its den with prey remains. These discards are called midden. This can help make the den opening smaller to stop predators from entering the den. Midden piles are useful to divers and scientists to help them locate an octopus. Scientists are interested in midden piles because it gives them an understanding of the octopus’s diet and what animals are in the area.
Bu tür tipik olarak kabukluları, çift kabukluları ve karındanbacaklıları yer. Yedikten sonra, ahtapot, yuvasını av kalıntılarıyla “süsler” ve bu atmalara çöp denir. Böylelikle yırtıcıların mağaraya girmesini önlemek için yuva açıklığını küçültmüş ve kendini tehlikelerden korumaya yönelik bir önlem almış olur. Çöp yığınları, dalgıçlar ve bilim adamları için bir ahtapot bulmalarına yardımcı olmak için faydalıdır. (Hatırlarsanız Belgeselde de Craig bu şekilde ahtapotu buluyordu) Bilim adamları, ahtapotun diyetini ve bölgede hangi hayvanların olduğunu anlamalarını sağladığı için, çöp yığınlarıyla ilgileniyorlar.
Vücut Formları ve Davranışlar
Pek çok yırtıcı hayvanlarla birlikte (orfozlar, kertenkeleler, yılan balıkları, köpekbalıkları, deniz memelileri ve deniz kuşları gibi) ve çeşitli karmaşık habitatlarda yaşayan Octopus Vulgaris, çeşitli vücut kalıpları ve davranışları gerçekleştirmesini sağlayan büyük bir beyinle donatılmıştır. Bu sayede rengini sarı-kahverengiden kırmızı-kahverengi, koyu kahverengi veya griye kadar değişebilir.
En ayırt edici gövde deseni özellikleri şunları içerir: çok değişkenli benek desenleri (birbirine bitişik küçük-orta kontrast renk lekeleri) ve deimatik desen (yüksek kontrastlı, koyu renkli göz, halkalı soluk gövde ve emicilerin etrafı koyu renklidir).
Bu ahtapot, tipik olarak, yapılandırılmış bir habitat boyunca hareket etmek için, kollar alt tabaka ile temas halindeyken, mantonun bir fiziksel konumdan diğerine sürekli yavaş hareket eden sürünme davranışını kullanır. Ahtapotlar arka plan eşleştirme konusunda uzmandır. Bununla birlikte, esnek kolları ve sert bir kabuğa sıkıştırılmamış yumuşak gövdeleri ile diğer kamuflaj türlerini yapabilirler.
Ahtapotlar çevrelerindeki taş, yosun, mercan ve deniz otu gibi nesnelere benzemek için kol duruşlarını kullanırlar. Bu maskeli balo olarak bilinir ve sığ su ahtapotları arasında yaygındır. Ahtapot açık alanlarda hareket ederken bir avcı tarafından tespit edilme şansını azaltmak için bu duruşlara hareket (hareket kamuflajı) ekleyebilirler.
Ahtapotun hızı genellikle dalgalardan yayılan ışığın hızına benzer. Octopus Vulgaris, çevresinde düzgün mercan başları veya kayalar olduğunda “hareket eden kaya” hilesini ve algler yakındayken “hareketli alg” hilesini kullanır.
”Sea Change Project”
”İnsanları vahşi doğaya bağlayan ve onları gezegenimizin yenilenmesinin bir parçası olmaya motive eden hikayeler anlatıyoruz.” İfadesiyle kendilerini tanımlıyorlar.
”Tüm refahımız doğal dünyaya bağlıdır. İnsanların sağlıklı olması için havanın, okyanusların, ormanların ve bu gezegeni paylaştığımız tüm çeşitli ve harika varlıkların sağlıklı olması gerekir.”
– Sea Change Project
Web sayfalarında yaptıkları projeler, süregelen çalışmaları ve ek olarak da ”My Octopus Teacher” Belgeseliyle ilgili kaynak ve bilgileri paylaştıkları PDF dosyasına da buradan ulaşabilirsiniz.
Kaynakça ve daha fazlası:
Yazımızı beğendiyseniz, benzer Film-Belgesel konulu yazılarımızı okumanız için sizlere önerilerimiz:
