Çoğu zaman ilaçların içindeki prospektüsleri okumayız fakat okumamız son derece önemlidir. İçersinde yazan kontrendikasyon durumlarını bilmeden kullandığımızda yan etkiler oluşabilir. Oluşan yan etkiler ani ölümle sonuçlanabilir. Bu yazımızda kontrendikasyon nedir, organ naklinde oluşabilecek kontrendikasyonlar ve bilinmesi gereken yaygın birkaç kontrendikasyonu işledik.
Kontrendikasyon Nedir?
Fiziksel veya organlara bağlı var olan ağrılarımız sebebiyle ilgili klinik hekime başvururuz. Hekim klinik tabloyu değerlendirip ilaç tedavisi uygular ve bu tedavi ayaktan ya da yatarak uygulanabilir. Her iki tedavi şeklinde kullanılan ilaçların beklenen etkileri vermesi ve kişinin tedavi sonrasında rutin hayatına dönmesi beklenir. Verilen ilaçlar hastada iyi sonuçlar doğurabildiği gibi kötü sonuçlar da doğurabilir. Tedavide kötü sonuçlar olduğu takdirde ilaca bağlı olup olmadığını anlayabilmek adına ilgili hekim tetkikler uygular. Eğer farklı bir organa bağlıysa ya da ilaç dışı diğer faktörlere bağlıysa bu faktörlere yönelik bir araştırma yapılmalıdır fakat burada eğer ilaca bağlı beklenmeyen durum gelişmişse tedavinin gidişatı tamamen değiştirilmelidir. Bu tür beklenmeyen durumlar aslında kullanılan yöntemin hastaya uygun olmadığını, hastaya uygulanmasının sakıncalı olduğunu gösterir ve buna kontrendikasyon adı verilir. Kontrendikasyon geliştiğinde bu durum fark edilmezse ve tedavi değişikliği yapılmadan verilen ilaçlar aynen kullanılmaya devam edilirse bireyin sağlığı tehlikeye girer. Bununla birlikte çok geçmeden ölümün meydana gelme olasılığı yüksektir. Bireyde oluşacak kontrendikasyonlar uygulanan tedavi biçimine göre değişkenlik gösterir.
Bilinmesi Gereken Yaygın Kontrendikasyonlar
Yaşlı yetişkin bireylerde kalp krizi, kalp yetmezliği, kontrolsüz kardiyak artimi başlıca gelişen kontrendikasyonlardır.
Belirli bir bölgede gelişen cildin tahrişi, güneş yanıkları, bölgesel cilt morlukları bölgesel kontrendikasyonlardır.
Spor yapan bireylerin kontrolsüz ani hareketleri sonucu gelişen birtakım fiziksel sorunları egzersizin kontrendike olduğunu gösterir.
Ağrı kesici ilaç almak isteyen bireylerin midesinde kanama sorunlarının yanı sıra mide ülseri varsa hekime danışmadan hiçbir şekilde ilaç almamalıdır. Ağrı kesiciler ya da diğer grup ilaçların beraber alınması durumunda ilaçların birbiriyle etkileşimi konusunda dikkatli olunmalıdır. İlaç-ilaç etkileşimi meydana geldiğinde ciddi yan etkiler oluşabilir. Akabinde alkol- ilaç etkileşimlerinin de istenmeyen yan etkilere sebep olduğu unutulmamalıdır.
Organ nakillerinde eğer bireyde kontrendike bir durum varsa nakil gerçekleştirilemeyebilir. Son yıllarda verilere göre Türkiye’de yapılan organ nakillerinde böbrek ilk sırada yer almaktadır. Alıcı bireyde pıhtılaşma bozukluğu, süregelen viral enfeksiyon, solunum yetmezliği, mental geriliğin var olması böbrek nakli için kontrendikedir. Öte yandan donörde ateroskleroz, böbrekte var olan nakil için engel hastalıklar, ileri yaş donör için kontrendikedir.
Bu içeriğimize ek olarak “Sağlık” kategorisindeki şu yazılarımızı da okuyabilirsiniz;
- Spinal Müsküler Atrofi (SMA) Nedir?
- Epidural Anestezi Nedir? Epidural Anestezi ve Doğum
- KOAH Nedir? Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı
- Parkinson Hastalığı Nedir?
- Karpal Tünel Sendromu (KTS) Nedir?
