Obezite ve yüksek kilolar yüzyılımızın en ciddi sağlık problemlerinden biri haline gelmiş durumda. Etrafınızda mutlaka sürekli diyet yapan, kilo vermeye çalışan birileri hep olmuştur ve de hep olacaktır. Kilo tüm insanlığın en büyük sorunlarından biriyken, tıp da bu konuya sessiz kalmadı ve yıllar önce yeni ameliyat teknikleri oluşturdu. Bunlardan biri ve dünyada en revaçta olanı bu yazımızda bahsedeceğimiz Tüp mide ameliyatıdır.
Tüp Mide Ameliyatı Nedir?
Artık günümüzde en çok uygulanan cerrahi işlemlerden biridir. Mide küçültme operasyonu olarak bilinmekte olup diğer isimleri Bariatrik Cerrahi ve Sleeve Gastrektomi şeklindedir. Konu mide küçültme olduğunda 21. yüzyıl teknolojisi sayesinde ilerleyen tıp bu konuda mide kelepçesi, mide balonu, mide katlanması gibi birçok farklı ameliyat opsiyonu sunmaktadır. Fakat biz bugün Tüp mide ameliyatından bahsedeceğiz.
Tüp mide ameliyatı, büyük kesiler olmadan karnın belirli noktalarından 0,5 cm’lik delikler aracılığıyla midenin %80’nin dışarıya alınmasıdır. İçeride kalan %20’lik mide şekil olarak tüpü andırdığı için, ameliyat tüp mide ameliyatı olarak geçer. Alınan %80’lik kısma açlık hormonunun salgılandığı Fundus da dahil olduğundan ameliyat sonrası açlık hissi de azalmaktadır. Hatta çoğu hasta acıktığını ancak tansiyonu düştüğünde fark edebiliyor, bu sebeple genelde 2 saatte bir beslenme önerilmektedir. Ameliyat sonrası kalan midenin kapasitesi maksimum 150-200 ml’dir. Azalan açlık hissiyatıyla birlikte bu mideyi doldurmak bir hayli kolaylaşmış oluyor tabii.
Ameliyat Sonrası Süreç Nasıl?
Ameliyat sonrası hastanede uygun görülen yatış süresi 3 gündür. Her gün değerlere bakılır, hasta çeşitli tetkiklerden geçirilir. Tüp mide ameliyatı bol bol istirahat edebileceğiniz bir ameliyat değildir. Ameliyattan birkaç saat sonrasından itibaren hareket etmeniz, yürüyüş yapmanız istenmektedir. Elinizden geldiğince yürümeli, ameliyat sonrası size verilecek olan triflonuzu düzenli olarak çalışmalısınız. Triflo nedir ve nasıl uygulanır için tıklayınız. Taburcu sonrası genelde birinci haftanın sonunda normal hayata dönüş olsa da, tam anlamıyla iyileşme süresi 1 aydır. Dış dikişler eriyen cinste değilse 15. gün aldırılır. İç dikişlerin iyileşmesi ise 3-6 ayı bulabilir.
Bu süre doktordan doktora değişse de hastalar önce sıvı, sonra püre ve daha sonra katı dönemine geçiş yaparlar. Genelde 15 gün sıvı, 15 gün püre beslenmenin ardından katıya geçiş yaygın olandır. Biz de yaygın planı baz alarak anlatalım. Taburcu olduğunuz günden itibaren sıvı döneminiz başlar. bu 15 günlük sürede yine doktordan doktora değişmekle birlikte besleneceğiniz sıvılar aşağı yukarı şu şekildedir:
- Suyu çok olacak şekilde ayran
- Yağsız tavuk ve et suyu
- Tanesiz ve baharatsız çorbalar
- Protein tozu ve laktozsuz süt
- Yoğurdun üzerindeki yeşil su
- Evde yapılacak şekersiz komposto/meyve suyu/hoşaf
- Günlük en az 1.5 litre su
Doktorunuzun inisiyatifine göre listeye daha fazla sıvı eklense de, genel hatlarıyla sıvı döneminde bu içecekleri tüketmelisiniz. Bazen mideniz almayabilir, bazen bu sıvı döngüsünden sıkılabilirsiniz, bazen size yetersiz geldiğini hissedebilirsiniz ama midenizin iyileşmesi için bu süreci takip etmeniz çok önemlidir. En çok kilo kaybı sıvı döneminde görülür (10-25 kilo arası). Sıvı döneminin akabinde püre dönemine geçilir. Burada listeler her zamanki gibi doktordan doktora göre değişebilir fakat aşağı yukarı yiyebileceğiniz şeylerin listesini yapmaya çalıştık:
- Yarım yağlı/light süzme peyniri çatalla ezerek püre haline getirmek
- Rafadan yumurtayı çatalla ezerek püreleştirmek
- Listenizde olan meyveleri kabuksuz bir şekilde rondodan geçirerek püre şeklinde tüketmek
- Blenderdan geçireceğiniz tavuk, balık veya et tüketilebilir
- Serbest olan sebzeleri haşlayıp çatalla ezebilir veya blenderdan geçirebilirsiniz
- Et veya tavuk suyuyla hazırlanan daha kıvamlı çorbaları deneyebilirsiniz
Burada önemli nokta midenizi dinlemeyi öğrenmektir. Muhtemelen çoğu yemeğinizi püre de olsa, porsiyon olarak çok küçük de olsa bitirmeniz mümkün olmayacak. Rafadan haşlanmış bir yumurtayı maksimum üç çatal kadar yiyebileceksiniz. Mideniz size durmanızı söyleyecektir, o andan sonra zorla yemeğinizi bitirmeye çalışmamanızı öneririz. Zira bu hem midenize zarar verecek, kusma ihtimalinizi artıracaktır hem de midenizi genişlemeye zorlayabileceğinden henüz tam olarak iyileşmemiş iç dikişlere hasar verebilir.
Ayrıca püre döneminde yavaş yavaş katı sıvı ayrımına dikkat etmelisiniz. Katı sıvı ayrımı bu ameliyatın olmazsa olmazı ve sürdürülebilirliğini artıran en önemli etkenlerden biridir. Artık öğünlerinizle birlikte su dahil hiçbir içecek tüketmemeniz gerekiyor. Ya yemekten yarım saat önce, ya da yemekten yarım saat sonra bir içecek tüketebilirsiniz. Aksi takdirde zaten hacmi çok az olan mideniz siz ihtiyacınız olan besini alamadan dolmakla kalmayacak, ciddi ölçüde uzun vadede midenizi genişletecektir. Bundan sonra hayatınız boyunca katı sıvı ayrımına dikkat etmeniz gerekmekte.
Ameliyat sonrası vitamin ve protein alımı şarttır. Muhtemelen doktorunuz size vitamin ve protein için marka önerisinde bulunacaktır. Sizler dışarıdan da temin edebilirsiniz. Fakat özellikle ilk bir aylık süreçte gereken mineral ve vitamini almadığınız için değerleriniz düşebilir, vereceğiniz kilo kaslarınızdan gidebilir, kendinizi halsiz hissedebilirsiniz. O yüzden vitamin ve protein takviyesi şart.
Birinci ayın sonunda katı dönemine geçilir. Hep bahsettiğimiz gibi doktordan doktora değişerek yasaklı yiyeceklerin bazılarını tüketmeye başlayabilir, bazılarınıysa 3-6 ay sonra tüketebilirsiniz. Bunlar genelde kızartmalar, aşırı baharatlı yiyecekler, mısır, makarna-pilav-ekmek gibi karbonhidratlar ve kuru baklagillerdir. Bundan sonra midenize kulak vererek yiyecekleri deneyebilirsiniz. Önerimiz olabildiğince çok çiğnemeniz ve doygunluk/baskı gibi belirtileri hissettiğinizde yemeği bırakmanız veya ara vermeniz.
Tüp Mide Ameliyatı Riskleri ve Dezavantajları
- Ameliyat sonrasında bir ay boyunca kaçak riski oluşabilir. Bu sebeple ameliyat olduktan sonra doktorunuz size mavi su testi olarak da bilinen kaçak testini uygulayacaktır.
- Midenin %80’i çıkarılır ve bu işlemin geri dönüşü yoktur. Yani hayatınız sonuna kadar değişmiş olacak ve bunu sonradan değiştiremezsiniz.
- Sağlıksız ve yüksek gıdalarla beslenmeyi tercih edenlerde kilo verme süreci yavaşlayabilir, durabilir.
- Kilo verimi aylarca duraksayabilir, yüksek miktarda saç dökülmesi görülebilir.
- Özellikle sporsuz ve hareketsiz kalırsanız hızlı ve fazla kilo verimiyle birlikte sarkmalar meydana gelebilir.
Tüp Mide Ameliyatı Avantajları
- Ameliyattan sonraki 1 yıl içinde fazla kilolarınızın büyük bir kısmını vermenizi sağlayacaktır.
- Dengeli ve düzenli beslenmek mümkündür.
- Her şeyden yenir, az yenir.
- Sindirim sisteminin doğal işleyişini bozmaz.
- Obeziteye bağlı/bağımsız birçok hastalığın iyileşmesinde önemli rol oynar.
- Daha dinç ve sağlıklı bir vücut vaat eder.
- Bu yolda ilerledikçe yeni bir siz doğacak. Hayalinizdeki sağlığa ve bedene nihayet ulaşabileceksiniz.
Ameliyat bedeninize dokunup sizi ideal görünümünüze getirecek bir sihirli değnek değildir. Psikolojik ve bedenen bir çok komplikasyona yol açabilir. Yaşantınızı baştan planlamanız gereken büyük bir sorumluluktur tüp mide ameliyatı. Evet hızlı bir şekilde kilo verebilirsiniz ama sizin de çabalamanız gerekecek. Süreç ne kadar zor olsa da mutlaka bir süre sonra “iyi ki” diyeceksiniz. Herkese sağlıklı günler dileriz.
